Praca zespołowa to jedna z ważnych kompetencji zawodowych. Łatwo jest napisać w CV, że mamy taką umiejętność, ale jak to wygląda w rzeczywistości? Co wpływa na to, że czasami jest OK, a czasem nie można się dogadać z innymi i nic "się nie klei"?
Problem może być zarówno w nas, jak i w zespole. Bo też nie każda grupa ludzi jest zespołem. Ludzie dobrani przypadkowo nie zawsze potrafią komunikować się bezkonfliktowo, pracować wspólnie nad problemem. W efekcie zamiast dzięki współpracy posuwać się wspólnie do przodu, każdy macha swoim wiosłem rozpryskując wodę i stojąc lub kręcąc się w miejscu (www).
Praca w zespole wymaga otwartości, dopasowania, odpowiedzialności, lojalności.
Czy każdy może (potrafi) pracować w zespole?
Osoba predysponowana do pracy zespołowej to ktoś, kto potrafi zrezygnować z rywalizacji, jest świadomy i pewny swoich kompetencji i potrafi przekonać do nich resztę grupy, jest otwarty w stosunku do swojej pracy i jej wyników, uznaje osiągnięcia innych, potrafi bronić własnych przekonań, oraz skutecznie łączyć własne interesy z interesami zespołu. (www)
Aby wykorzystać możliwości ludzi należy z nich stworzyć zespół, czyli dobrać ich w sposób umożliwiający wykorzystane kompetencje, a przede wszystkim dać im do wykonania wspólna pracę, wskazać cel, motywujący wszystkich do działania.
Stworzenie zespołu idealnego jest trudne, ale możliwe. I wbrew pozorom nie chodzi o to, by byli w nim sami najbardziej błyskotliwi i utalentowani ludzie. Najskuteczniej działają zespoły, których członkowie reprezentują role opisane przez M. Belbina.
Jakie to role?
koordynator - dojrzały, pewny siebie, dominujący,
lokomotywa - dynamiczny, dobrze funkcjonuje pod presją,
specjalista - ukierunkowany, samomotywujący się, oddany,
dusza zespołu - spostrzegawczy, współpracujący, dyplomatyczny,
perfekcjonista -pracowity, sumienny,
implementer - praktyczny, niezawodny, efektywny.
Nazwy ról są tłumaczeniem angielskich i w różnych źródłach mogą się różnić, jednak opisują ten sam test - ról grupowych.
Jak widać powyżej w dobrym zespole potrzebne są osoby o różnych osobowościach, temperamencie. I wcale nie oznacza, że w każdym zespole musi być 9 osób lub, że my zawsze będziemy odgrywać zawsze tę samą rolę w zespołach. Ludzie mają umiejętność dostosowania się, dobry menadżer również będzie umiał nas do odpowiedniej roli przypisać. Ważne by znać siebie i swoje możliwości. Członkowie zespołu poszukują odpowiednich ról i wypełniają najefektywniej te, które są dla nich najbardziej naturalne.
Teoria ról zespołowych sprawdza się nie tylko w pracy nad projektami, ale w życiu w ogóle. Wchodząc do nowej grupy, naturalnie zaczynamy pełnić różne role. Niektórzy z nas od razu zaczynają organizować pracę, niektórzy zaś dbają o dobrą atmosferę i odpowiedni poziom humoru, a znów inni analizują wszystkie ryzyka związane ze wspólnymi działaniami (np. organizowaniem wycieczki czy wydarzenia). Odpowiadają za to nasze naturalne predyspozycje do wchodzenia w określone role.
Warto zastanowić się, czy na pewno nadajemy się do pracy zespołowej. Jeżeli nie - bo i tacy są wśród nas - to też nie koniec świata. Indywidualiści, introwertycy to również bardzo dobrzy pracownicy, tylko, że pracują inaczej.
Aby uniknąć niepotrzebnych frustracji i problemów w życiu zawodowych sprawdźmy się w praktyce - najlepiej jeszcze w szkole. Wiedza na temat posiadanych kompetencji pomoże nam zarówno w wyborze zawodu, jak i w pracy nad samym sobą. A CV lepiej podawać prawdziwe i sprawdzone informacje.
Test Balbina można wykonać online, ale trzeba będzie za to zapłacić. Można znaleźć polskie wersje tekstu w sieci lub w szkole u doradcy zawodowego. Zapraszam :)
Planowanie kariery pozwala na osiągnięcie sukcesu. Najważniejsze to znaleźć trochę czasu i cierpliwości by taki swój indywidualny plan kariery stworzyć. Następnie ważne, by o tym planie pamiętać, monitorować go, modyfikować - gdy potrzeba - i uczyć się na popełnionych błędach: zastanów się co chcesz osiągnąć za rok, dwa, pięć, ale przede wszystkim jaki jest cel główny. Tam należy konsekwentnie zmierzać a w razie trudności - nie odpuszczać. Trudności zawsze będą nam towarzyszyć, jednak po to, by nad nimi się zastanowić, wyciągnąć wnioski i iść do przodu.
Nie wiesz co chcesz robić w życiu? Sprawdź swoje predyspozycje zawodwe TEST
Porażki będą się zdarzały, więc warto to wkalkulować i zamiast poddać się przy pierwszej okazji trzeba zastanowić się co zmienić, jaki umiejętności zdobywać, jakie kompetencje zdobywać by następny krok był skuteczny. Wspinając się po szczeblach kariery pamiętajmy o budowaniu wizerunku (personal branding), także na portalach społecznościowych, które w dzisiejszych czasach mogą pomóc lub przeciwnie, mocno zaszkodzić. Jaką masz "osobowość zawodową"? TEST
Dobrze jest zbudować swoją sieć kontaktów z ludźmi z branży i być na bieżąco z nowinkami ze swojej dziedziny, stale uzupełniać wiedzę. A poza tym koniecznie:
uwierz w siebie,
połącz swoje cele ze swoją pasją,
bądź konsekwentny,
wykorzystuj nadarzające się możliwości, nie bój się ryzyka,
bądź otwarty na ludzi - sam niczego nie osiągniesz,
wyeliminuj złe nawyki - te, które przeszkadzają Ci w osiągnięciu sukcesu,
myśl pozytywnie,
daj sobie prawo do błędu.
Droga do sukcesu nie zawsze jest prosta, ale warto poświęcić trochę energii aby sukces osiągnąć. KOTWICE KARIERY
Największą stałą na świecie jest to, że wszystko płynie, nic nie trwa wiecznie. Zmiana jest nieuchronna, chociaż nie zawsze oczekiwana z niecierpliwością. Z drugiej strony poczucie bezpieczeństwa jest podstawą egzystencji. Jak to pogodzić? I dlaczego w temacie "praca marzeń" mowa o zmianie?
Chcemy czy nie, dzień, w którym podejmujemy pracę - zwłaszcza pierwszą - jest dużą zmianą. Nie wszyscy przygotowują się do tego. Zasada "jakoś to będzie" lub "nie ta, to inna" może są dobre, ale na krótką metę. Przyjdzie czas, kiedy będziemy chcieli czegoś stałego, ciekawego. W zasadzie nic nie stoi na przeszkodzie by zacząć od właśnie takiej pracy. Czego potrzebujemy?
Mind the gap - tekst, który słyszą użytkownicy londyńskiego metra - można także zastosować w życiu. Nie idźmy na oślep, bo wpadniemy w "dziurę" (gap). Aby nie zrobić sobie krzywdy, warto dobrze ocenić odległość między miejscem, w którym jesteśmy, a tym, gdzie się wybieramy.
Decyzje o podjęciu czegoś nowego, o zmianie są trudne. I nie ma co liczyć, że ktoś powie nam jak to zrobić. Może i będą próbowali doradzać, ale tak naprawdę trzeba zaufać sobie i na siebie postawić. I żeby się ta układanka poskładała w całość, dobrze jest poznać siebie - sprawdzić co już mamy i czego nam jeszcze brakuje. Trudne? Trochę, ale da się zrobić :)
Pierwsza praca
Są szczęśliwcy, którzy "od zawsze" wiedzieli kim chcą być i konsekwentnie realizują swoje marzenia. Dla niech praca to wynik dodawania marzeń do zdobytych w realu umiejętności i wiedzy. A co z tymi, którzy ciągle nie wiedzą? Warto dać sobie chwilę na poznanie siebie - swoich mocnych stron. Warto zadać sobie pytanie: Co lubię tak bardzo, że mógłbym to robić, nawet gdyby mi za to nie płacili? Przeczytałam ostatnio, że praca marzeń jest trochę jak Yeti. Każdy słyszał, ale mało kto widział. Nie do końca się z tym zgadzam. Uważam, że jeżeli wiemy co lubimy robić, to znajdziemy właśnie taką pracę. Nawet jeżeli droga do niej nie będzie łatwa i będzie wymagała wysiłku. Ważne by wiedzieć czego się szuka. Bez mapy trudno dotrzeć do odległego celu, więc zacznijmy od stworzenia mapy, zaznaczenia drogi i punktu docelowego, do którego zmierzamy.
W samoocenie pomocne mogą być różne testy. Jednym z bardziej znanych jest test J. Hollanda, według którego cechy charakteru i usposobienie powinny być kluczowymi czynnikami, determinującymi wybór ścieżki zawodowej.
realistyczny - osoby, które nastawione są na rozwiązywanie problemów. Dobrze czują się, używając maszyn i narzędzi. Spełniają się w produkcji oraz wydobywaniu i przetwarzaniu surowców. Odnajdują się również w opiece nad roślinami i zwierzętami. Typ realistyczny czerpie przyjemność z oglądania efektów swojej fizycznej pracy. Trudności zaś sprawiają im zajęcia związane z kontaktami interpersonalnymi. Przykładowe zawody: rolnik, kierowca, mechanik.
badawczy - rozwiązywanie skomplikowanych, abstrakcyjnych problemów sprawia mu przyjemność. Chce tworzyć nowe teorie naukowe i zmieniać świat. Zrozumienie otaczającego świata jest jego celem. Wnikliwie analizuje zjawiska, ale także ludzi, ich zachowania i uczucia. Przykładowe zawody: fizyk, filozof, matematyk, programista.
artystyczny - osoby kreatywne, kochające muzykę,sztukę, ma ogromną wyobraźnię i potrafi myśleć nieszablonowo. Potrafi dostrzegać piękno tam, gdzie inni widzą codzienność. Unika rutyny i ustalonych reguł. Przykładowe zawody: aktor, muzyk, rzeźbiarz, fotograf.
społeczny - najlepiej czuje się w grupie. Jest empatyczny, lubi doradzać i pomagać innym. Cechuje go altruizm. Jest stworzony do nauczania innych oraz opiekowania się drugim człowiekiem. Odnajduje w sobie pokłady cierpliwości. Uważany jest za osobę życzliwą. Przykładowe zawody: nauczyciel, masażysta, kelner, lekarz.
przedsiębiorczy - lubi mieć realny wpływ na działania innych, dąży do zyskania władzy. Ceni korzyści materialne. Jest odważny i skłonny do podejmowania ryzyka, które według niego jest wkalkulowane w sukces. Sprawdza się w roli lidera i szefa. Przykładowe zawody: prawnik, menadżer, handlowiec, makler.
konwencjonalny - lubi pracę z danymi, dąży do ich strukturalizacji. Ceni bezpieczeństwo, ład i zorganizowanie. Dobrze radzi sobie z rozwiązywaniem problemów według ściśle określonych procedur i zasad. Jest bardzo sumienny, systematyczny i skuteczny w swoim działaniu. Przykładowe zawody: archiwista, księgowy, kasjer, urzędnik biurowy.
Często wątpimy w siebie, mówiąc, że nic nas nie interesuje i nie mamy szczególnych umiejętności. To oczywista nieprawda. Każdy coś potrafi. Warto pomyśleć nad tym jaka aktywność daje nam największą przyjemność, nawet jeżeli w nie jest bezpośrednio związana z działalnością zawodową. Później można zastanowić się nad tym jak dopasować tą umiejętność do zawodu.
Na koniec jeszcze jeden cytat: Osoba, która wie JAK, zawsze znajdzie pracę. Osoba, która wie DLACZEGO, zawsze będzie jej szefem. (Coaching, 1/2018)
Wszystkich, którzy nie wiedzą jak zabrać się nad planowaniem przyszłości zawodowej i kariery zapraszam do dalszych wpisów na blogu oraz do spotkania w szkole.
Szkolnego doradcę zawodowego można znaleźć w bibliotece (lub w jej okolicach). Najlepiej w czwartki: 12.30 - 14.00 lub w innym terminie wcześniej uzgodnionym.
