Czy zastąpią nas maszyny?

Czego warto nauczyć się w szkole? Jak planować karierę? Kto stawia takie pytania, ten prawdopodobnie dojdzie do wniosku (lub przeczyta o tym), że zmiany jakie można zaobserwować na rynku pracy są bardzo dynamiczne. Prawdopodobnie wiele zawodów, które dzisiaj są oczywiste, znikną lub zmienią się w nowsze wersje. Obecni fachowcy, jeżeli nie zdobędą nowych umiejętności, zostaną wykluczeni z rynku.

Brzmi nieprawdopodobnie? Niekoniecznie. Ci, którzy czytają literaturę fantastyczną - tzw. science fiction - zauważają, że futorologiczne koncepcje sprzed kilkudziesięciu lat zaczynają się stawać rzeczywistością. Podobnie tak też będzie za 10-20 lat. Postęp technologiczny przyspiesza. Ci, którzy nie będą w stanie za nim nadążać, zostaną w tyle.
I nie chodzi to o straszenie. To tylko taka uwaga na marginesie szkolnej rzeczywistości: drodzy uczniowie - uczcie się i zdobywajcie uniwersalne kompetencje jeszcze w szkole (czytaj: w wieku szkolnym). Uczymy się wszędzie i zawsze. Nasze mózgi nie znoszą "bezrobocia", chcą się uczyć i robią to szybko. Każdy nowa umiejętność szybko staje się nawykiem i nawet nie zastanawiamy się, że coś umiemy. Po prostu to robimy.   

Więc w co inwestować? Ponieważ mówi się całkiem poważnie, że w nieodległej przyszłości zastąpią nas roboty (przynajmniej tam, gdzie im na to pozwolimy), to warto rozwijać kompetencje: cyfrowe, językowe, komunikacyjne (TIK), kreatywność, przedsiębiorczość i zaprzyjaźnić się z "królową nauk", która mimo złej sławy przedmiotu trudnego, bardzo ułatwi nam na przykład programowanie.

Generalnie na rynku pojawia się bardzo wiele nowych zawodów: user experience designer czy specjalista od social media – 10‑15 lat temu nikt nie słyszał o tym, że można zajmować się zawodowo takimi rzeczami. W tej chwili są to niewątpliwie nowe profesje. Wraz z rozwojem technologii będzie ich coraz więcej. Zgodzę się jednak, że wciąż otwarte pozostaje pytanie, czy nie osiągniemy punktu krytycznego, w którym technologia zacznie generować znacznie mniej zawodów, niż ich zabierać. Mamy prawo się o to martwić. www

Na pociechę taka informacja:

W Polsce około 40 proc. zawodów jest zagrożonych automatyzacją i mogą zniknąć z rynku pracy w ciągu najbliższych 10-20 lat. Są to zawody które wymagają niskich kwalifikacji i powtarzalnych umiejętności. Receptą dla takich osób może być rozpoczęcie dodatkowej edukacji zanim rynek zacznie się zmieniać. Osoby, których zawody zagrożone są wyginięciem, nie muszą jednak obawiać się najgorszego. W miejsce starych miejsc pracy powstaną nowe stanowiska, jednak dla nich bardzo cenne będą umiejętności i wiedza w zakresie baz danych, nowych technologii i szeroko rozumiane umiejętności miękkie. www

Automatyczny magazyn wysokiego składowania Amica. Powstał  w Wielkopolsce, gdzie odczuwany jest deficyt pracowników magazynowych. Inwestycja jest odpowiedzią na tę sytuację. Kosztowała 60 mln zł i zwróci się za pięć lat. W magazynie nie ma ogrzewania, a światło jest zgaszone. Nie pracuje w nim żaden pracownik, jedynie operator nadzoruje prawidłową pracę systemów. W obiekcie nie ma wypadków, a towar jest przenoszony przez pięć 44 metrowych ruchomych ramion. W weekendy magazyn nie bierze urlopów. Jest tak zaprogramowany, aby w tym czasie optymalizował ułożenie towaru pod zlecenia na kolejny tydzień. (www)

Patrząc na młodych ludzi ze smartfonami w rękach myślę - poradzą sobie. I taką mam nadzieję. Warto w siebie inwestować. Czy tego chcemy, czy nie i tak będziemy się uczyć całe życie. Edukacja formalna (szkoła) to tylko miły początek. Potem przyjdzie zdobywać nową wiedzę na własną rękę - może pracodawca pomoże i wyśle na szkolenie. Warto polubić uczenie się - tak jak lubiliśmy to będąc dziećmi. Wtedy wszystko było nowe i ciekawe. Teraz też, tylko trochę zmienią się zabawki :)

Staż zagraniczny - szansą na sukces zawodowy

W Zespole Szkół Budowlanych w Brzegu po raz kolejny podsumowano staż zagraniczny uczniów szkoły. W tym roku dwie grupy trzecioklasistów wyjechały na staże do Hiszpanii i Włoch w ramach projektu Erasmus plus. Logistycy, technicy pojazdów samochodowych i renowatorzy elementów architektury przez miesiąc szkolili swoje umiejętności zawodowe. Dziś otrzymali oficjalne potwierdzenie - Europass - Mobilność.

Na dzisiejszym spotkaniu młodzież opowiadała młodszym kolegom o swoich doświadczeniach zdobytych w czasie wyjazdu. A było o czym opowiadać, gdyż takie wyjazdy to nie tylko praca. To także wiele atrakcji, przeżyć, nowych znajomości.

Staże zagraniczne pozwalają rozwijać się wieloaspektowo: poznaje się nową (inną) kulturę pracy, nowych ludzi, nawiązuje międzynarodowe kontakty. Ogromne znaczenie ma rozwój kompetencji językowych, kulturowych, społecznych. Sprawność w interpersonalnych kontaktach jest niezmiernie istotna, gdyż często bariery językowe wymagają odwołania się do uniwersalnego języka niewerbalnego. 

Miesięczny wyjazd do pracy na drugi koniec Europy to również ogromne wyzwanie dla młodych ludzi, którzy muszą poradzić sobie w wielu trudnych sytuacjach życiowych sami. To prawdziwa szkoła życia i dorosłości. 

Taki wyjazd to także trochę miesięczna wycieczka klasowa. Jest dużo okazji do integracji grupy, zawarcia nowych znajomości. No i jest też czas na rozrywki, zwiedzanie nowych, pięknych miejsc - w Hiszpanii to Madryt, Saragossa, Barcelona; we Włoszech - Florencja, Wenecja.

Kolejna grupa wyjedzie na podobny staż już na wiosnę. Dzisiaj słuchali wspomnień kolegów, za rok opowiedzą swoją historię. Warto korzystać z takich okazji ponieważ wszystkie  kompetencje i umiejętności zdobyte w czasie stażu będą przydatne przy wejściu na rynek pracy i na pewno przyczynią się do wielu sukcesów zawodowych.

Umiejętności gwarantujące awans zawodowy

Jak donosi Gazeta Prawna jest kilka umiejętności, które są doceniane przez pracodawców na obecnym rynku pracy. Wydaje się, że ich zdobycie nie jest specjalnie trudne - zwłaszcza dla młodych ludzi, a skutki ich posiadania - niewspółmiernie wysokie.

Mowa o: programowaniu, kompetencjach cyfrowych, językach obcych, prawie jazdy i samoorganizacji - umiejętnościach, które można nabyć w ciągu zaledwie kilku miesięcy, a zdecydowanie podniosą kompetencje zawodowe. 

Programowanie - w artykule autorzy zalecają Javę i Java Script - to dla pasja, więc warto mieć z tego także zyski. Tego nauczysz się w szkole lub sam (:) ). Kompetencje cyfrowe to trochę więcej niż FB i tworzenie dokumentów w Wordzie - chociaż tworzenie ładnych dokumentów, poprawnie sformatowanych, to też teraz rzadkość. Warto poszerzyć zakres tych umiejętności o swobodne poruszanie się w świecie aplikacji i samodzielne rozwiązywanie zadań. Warto też zdobyć Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych (ECDL). Tego też możesz dokonać jako uczeń.

Języki obce i prawo jazdy nie wymagają komentarza. Trzeba to umieć i już. 

Samoorganizacja to zarządzanie sobą w czasie, czyli umiejętność dobrego planowania, przewidywania, oceny sytuacji, multitasking, a także zdolność oceny swoich możliwości i radzenia sobie ze stresem. Brzmi banalnie, ale to jedna z najważniejszych cech wymienianych przez 50% pracodawców poszukujących pracowników w badaniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Dobra organizacja to umiejętność wymagana bez względu na zawód. Rozwiązaniem mogą być szkolenia z samoorganizacji, zarządzania czasem czy efektywnej nauki. (www)

Powyższy opis można porównać z tematami lekcji na PP i KPS, więc tylko wziąć sobie do serca nauki i wcielić w życie. 

Ostatnia umiejętność to łatwość zdobywania nowych zawodów, przebranżowienie się. To już nie jest przyszłość, to jest rzeczywistość - będziemy zmieniać często zawody - nie tylko miejsce pracy. 

Po co mi to?

Kto pyta, nie błądzi - to stare powiedzenie dzisiaj nie traci na aktualności. W dalszym ciągu warto pytać. Stawianie pytań jest podstawą rozwoju, zmusza do zastanowienia. Jednak trudno czasami znaleźć odpowiedź, która będzie satysfakcjonująca dla pytającego.

Kiedy uczeń pyta - po co mi szkoła? - nie zawsze zadowoli go odpowiedź - aby się uczyć (nauczyć).

Szkoła istnieje po to, aby wyposażyć człowieka w kompetencje które pomogą mu żyć. To miejsce, które ma pomóc poznać własną osobę. Szkoła to przestrzeń, w której bezpiecznie można próbować, testować i doświadczać – siebie i świata - dowiedzieć się, kim jestem, co lubię, a czego nie.

Bardzo ważnym jej elementem jest doświadczenie budowania relacji z drugim człowiekiem, uczestniczenie w sytuacjach, w których czuję się dobrze, ale i okazje do bezpiecznego przetestowania takich, które są trudne. (www)

Większość uczniów nie lubi matematyki. Po co mi te cosinusy??? No właśnie, po co?

Wartość matematyki tkwi w tym, że jest ona niezbędna do rozwiązywania problemów, uczy abstrakcyjnego myślenia. Jeżeli odniesiemy sukces z kosinusowym problemem, prawdopodobnie będziemy umieli pokonać także inne - może bardziej powiązane z codzienną praktyką - i równie trudne.

W życiu nie uciekniemy od liczb, liczenia, analizowania  - i to nie tylko w życiu zawodowym, ale i prywatnym. 

Od matematyki już całkiem niedaleko do ekonomii, przedsiębiorczości. Tutaj, jako pracownicy lub przedsiębiorcy będziemy musieli zmierzyć się z wieloma problemami, z który te finansowe wydają się najbardziej oczywiste. A tu niestety trzeba liczyć - i to dobrze - kalkulować, w przeciwnym razie marzenia o bezpieczeństwie finansowym mogą się nie ziścić.

Na szczęście w opinii uczniów znajomość języków jest przydatna. Szkoda, że bardziej doceniają te obce niż ojczysty, a warto go znać - to nasz podstawowy język i w nim się komunikujemy.

Komunikatywność to jedna z kompetencji niezbędnych na rynku pracy. W każdym zawodzie musimy się "dogadać" z pracodawcą, klientem, współpracownikiem. Tylko sprawne posługiwanie się językiem: znajomość reguł jego stosowania oraz umiejętność wykorzystania bogactwa językowego zapewni nam sprawność. 

Jedną z najważniejszych kompetencji, jaką należy zdobyć w szkole jest umiejętność uczenia się. Może brzmi to paradoksalnie, ale prawdą jest, że wielu uczniów nie potrafi się uczyć. Jest to o tyle niepokojące, że uczyć się będziemy całe życie (!). Nie mówię to o edukacji formalnej, ale o samodzielnej edukacji. Postęp techniczny wymusi na wszystkich konieczność nadążania za nowościami. W przeciwnym razie będziemy wykluczeni.

Marka osobista, czyli jak się zaprezentować na rynku pracy

Rynek pracy jest w tej chwili po stronie pracowników. Nie znaczy to jednak, że nie należy się przygotować do poszukiwania właściwego dla siebie zajęcia. Przecież chcemy mieć najlepszą pracę. Z drugiej strony pracodawcy również szukają ludzi, którzy będą najlepiej odpowiadać ich wymaganiom.

Czasy, kiedy świadectwo ukończenia szkoły lub dyplom uczelni był wystarczającym argumentem minęły. Teraz musimy pokazać siebie i swoje osiągnięcia w jak najlepszym świetle. Okazji do zaprezentowania się będzie wiele, ale żeby nie marnować czasu i energii watro się przygotować - a czekają nas i przygotowanie dokumentów aplikacyjnych, i rozmowy kwalifikacyjne. Możliwe, że również będziemy poproszeni o wykonanie różnych zadań sprawdzających w praktyce nasze kompetencje.

Na co warto zwrócić uwagę?

Po pierwsze: autoprezentacja, czyli próba zakomunikowania poprzez nasze zachowanie, wypowiedzi, działania, jacy jesteśmy. Jest to sztuka budowania i zaprezentowania własnej marki, własnego wizerunku. Warto pamiętać, że pierwsze wrażenie robimy tylko raz. Od tego może bardzo wiele zależeć. Podobno pierwszych 20 sekund decyduje, jak będziemy postrzegani przez inne osoby - w tym przyszłego pracodawcę. Dlatego stwierdzenie - jak Cię widzą, tak Cię zatrudnią - jest w pełni uzasadnione. Nie ma znaczenia jakiej pracy szukamy - wszędzie będziemy oceniani. 

Niemożliwe wydaje się poznanie człowieka w ciągu 20 sekund, ale bardzo wiele można powiedzieć po sposobie mówienia, po wyglądzie zewnętrznym czy sposobie nawiązywania kontaktu wzrokowego, czy podania ręki przy powitaniu.

Podobnie jak kreujemy swój wizerunek w sieci, warto zadbać o swój wizerunek w realnej rzeczywistości. Podobno najchętniej przyjmowani do pracy są pracownicy polecani przez innych. Zadbajmy więc o dobrą opinię w otaczającym nas środowisku. Warto, by uważano nas za osobę odpowiedzialną, nastawioną na ciągły rozwój, która w swoim życiu zawodowym chce być profesjonalistą - nie tylko pracownikiem.